فرهنگ ازدواج در چین

آداب و رسوم عروسی در هر کشور تفاوت‌هایی دارد، اما مراسم عروسی چینی با رنگ‌های زیبا و حس زندگی، به‌ویژه درخشندگی می‌یابد. برای عروس و داماد و خانواده‌هایشان، برگزاری یک مراسم مجلل و باشکوه اهمیت زیادی دارد. مراسم عروسی چینی با پایبندی به سنت‌ها و آیین‌ها، بر رفاه، فراوانی نعمت، شادی و خوشبختی زوجین تأکید دارد.

برای آشنایی بیشتر با سنت‌ها و فرهنگ مراسم عروسی چینی، با ما همراه باشید.

اجزای اصلی مراسم عروسی چینی

مراسم عروسی چینی معمولاً یک شبانه‌روز طول می‌کشد و مدت‌زمان مهمانی به توافق عروس و داماد و خانواده‌هایشان بستگی دارد. نحوه برگزاری مراسم در استان‌های مختلف چین با توجه به سنت‌ها و آیین‌های گوناگون متفاوت است.

به‌طور کلی، مراسم عروسی چینی دو بخش اصلی دارد. بخش اول، مراسم چای است که به‌طور خصوصی و تنها با حضور خانواده‌های عروس و داماد برگزار می‌شود. بخش دوم، مراسم عروسی اصلی است که علاوه بر خانواده‌ها، اقوام، آشنایان و سایر مهمان‌ها نیز در آن حضور دارند.

سبک پوشش مهمانان در مراسم عروسی چینی

در مراسم عروسی چینی، رنگ لباس مهمانان بسیار مهم‌تر از مدل آن است. مشابه عروسی‌های غربی که مهمانان نباید لباس سفید بپوشند تا عروس در مرکز توجه باشد، در عروسی چینی نیز این قاعده وجود دارد. عروس در برخی لحظات مراسم لباس قرمز به تن می‌کند؛ بنابراین مهمانان باید از پوشیدن لباس قرمز خودداری کنند تا عروس با لباس قرمز در مرکز توجه باقی بماند.

لباس‌های تیره‌رنگ مانند آبی پررنگ، سیاه و خاکستری نیز توصیه نمی‌شوند؛ زیرا این رنگ‌ها در فرهنگ چینی نماد بدشانسی، مرگ یا عزاداری هستند. مهمانان معمولاً لباس‌هایی با رنگ‌های گرم مانند بنفش، هلویی و صورتی را برای مراسم انتخاب می‌کنند. این رنگ‌ها نماد آغاز زندگی جدید، شادی و خوش‌یمنی هستند و به همین دلیل برای پوشیدن در عروسی چینی بسیار مناسب‌اند.

هدایا در عروسی‌های چینی

در عروسی‌های چینی، مرسوم است که مهمانان یک پاکت قرمز حاوی وجه نقد به عروس و داماد هدیه دهند. این پاکت‌ها با نمادهای خوشبختی و ثروت تزئین می‌شوند. مقدار وجه نقد باید عددی زوج و ترجیحاً شامل عدد هشت باشد، چراکه این عدد در فرهنگ چینی نماد رفاه است.

• تحویل پاکت قرمز
  مهمانان باید قبل از ورود به مراسم عروسی، پاکت قرمز را به ساقدوش عروس تحویل دهند. ساقدوش مبلغ موجود در پاکت را شمرده و به همراه نام مهمان در دفتری ثبت می‌کند. در فرهنگ چینی، انتظار می‌رود که اگر عروس و داماد بعدها به عروسی مهمان دعوت شوند، مبلغ بیشتری از آنچه دریافت کرده‌اند را به عنوان هدیه بدهند.
• هدایای غیر نقدی
  اگر قصد هدیه دادن غیر نقدی دارید، ارزش آن باید معادل مبلغی باشد که در پاکت قرمز داده می‌شود. هدیه نباید شامل عدد ۴ باشد یا ۴ آیتم داشته باشد، زیرا این عدد در فرهنگ چینی نماد مرگ است. گزینه‌های مناسبی برای هدایای غیر نقدی شامل بلیت‌های سالن‌های ماساژ یا تجربه‌های جدید و لذت‌بخش برای عروس و داماد هستند. هدیه دادن جواهرات زیبا، طلا و الماس از طرف اقوام عروس و داماد نیز رایج است.

مدت زمان و سنت‌های عروسی چینی

بسته به سنت‌های مناطق مختلف چین، عروسی چینی می‌تواند از چهار ساعت تا سه روز به طول بیانجامد. در ادامه، برخی از رایج‌ترین سنت‌ها و آداب‌ورسوم برگزاری مراسم عروسی چینی آورده شده است.

مراسم نامزدی چینی

در فرهنگ چینی، مرسوم است که داماد پیش از برگزاری مراسم عروسی، هدایای نامزدی را با هدف خواستگاری رسمی به خانواده عروس پیشکش کند. این هدایا شامل جواهرات طلا، شمع‌هایی با طرح اژدها و ققنوس، برگ چای، دانه‌های کنجد، شراب یا آبمیوه تخمیر شده هستند. هدیه نامزدی نماد رفاه، ثروت و خوش‌شانسی است. خانواده عروس نیز به‌عنوان پاسخ مثبت به خواستگاری، نیمی از هدایای داماد را به او برمی‌گردانند و از این طریق تمایل خود را برای خویشاوندی و برقراری یک رابطه خوب با خانواده داماد نشان می‌دهند.

انتخاب تاریخ عروسی

در فرهنگ چینی، تاریخ روز عروسی به‌طور تصادفی انتخاب نمی‌شود. بسیاری از زوج‌ها برای انتخاب یک تاریخ خوش‌یمن با یک پیشگو، فالگیر، راهب یا استاد فنگ‌شویی مشورت می‌کنند. علامت زودیاک این زوج چینی و جزئیات تاریخ تولد خصوصاً تاریخ تولد عروس نقش مهمی در انتخاب مناسب‌ترین روز برای برگزاری مراسم عروسی دارند.

آداب و رسوم روز عروسی

مراسم عروسی چینی به طور معمول شامل دو بخش اصلی است:

• مراسم چای: که به صورت خصوصی با حضور خانواده‌های عروس و داماد برگزار می‌شود.
• مراسم عروسی اصلی: که در آن علاوه بر خانواده‌ها، اقوام، آشنایان و سایر مهمان‌ها نیز حضور دارند.

این آداب و رسوم و سنت‌ها نشان‌دهنده اهمیت بالای مراسم عروسی در فرهنگ چینی و احترام به سنت‌ها و آیین‌های گذشتگان است.

نحوه دعوت کردن مهمان‌ها به مراسم عروسی چینی

کارت دعوت عروسی چینی معمولاً قرمز رنگ با حروف طلایی است، که ترکیب این دو رنگ نماد خوشبختی است. متن کارت شامل تاریخ برگزاری مراسم، تاریخ تولد و نام عروس و داماد و والدینشان است. همچنین جزئیات محل و زمان سرو شام و نوشیدنی نیز در کارت ذکر می‌شود. برای مهمانانی که با فرهنگ و آداب‌ورسوم چینی آشنا نیستند، یک بسته قرمز به همراه کارت دعوت ارسال می‌شود تا آنها را با رسوم و معانی نمادها آشنا کند.

آماده‌سازی تخت خواب عروس و داماد در عروسی چینی

مراسم آماده‌سازی تخت‌خواب عروس و داماد، که به “An Chuang” معروف است، باید دو تا سه روز قبل از عروسی و در روز و ساعتی خوش‌یمن برگزار شود. این سنت معمولاً توسط یکی از زنان خوش‌یمن فامیل انجام می‌شود. در فرهنگ چینی، زن خوش‌یمن زنی است که دارای پدر و مادر، همسر، فرزند و نوه باشد.

در این مراسم، تخت‌خواب عروس و داماد با ملافه و بالش‌های جدید قرمزرنگ و ترکیبی از میوه‌های خشک مانند چشم اژدها، خرمالو، خرما و آجیل تزئین می‌شود. این ترکیب نماد یک ازدواج شیرین و طولانی است که با نعمت و برکت و آرزوهای خوب همراه است. جالب توجه اینکه در فرهنگ عروسی چینی، هیچ‌کس قبل از عروس و داماد حق نشستن یا خوابیدن روی این تخت را ندارد.

مراسم شانه زدن مو در عروسی چینی

مراسم شانه زدن مو، شب قبل از عروسی انجام می‌شود و نماد ورود عروس و داماد به مرحله جدیدی از بزرگ‌سالی است. در این مراسم، عروس و داماد بدنشان را با برگ‌های پوملو (نوعی میوه از خانواده مرکبات) تمیز می‌کنند تا انرژی‌های منفی را از خود دور کنند و سپس لباس و کفش راحتی قرمزرنگ می‌پوشند. عروس در مقابل یک آینه یا پنجره می‌نشیند، درحالی‌که داماد رو به فضای داخلی خانه می‌نشیند.

والدین آنها یک جفت شمع مخروطی شکل قرمز، قیچی، عود، یک خط کش چوبی، یک شانه و نخ قرمز با برگ درخت سرو تهیه می‌کنند. همانند مراسم تزئین تخت‌خواب عروس و داماد، یک زن خوش‌یمن و خوش‌اقبال عود و شمع‌ها را روشن کرده و مراسم شانه کردن موها را آغاز می‌کند. او درحالی‌که موهای عروس و داماد را شانه می‌زند، برایشان دعای خوشبختی می‌خواند. متن دعا شامل عبارت‌های زیر است:

• باشد که اولین شانه کردن موهایتان، برایتان اتحاد و همدلی طولانی‌مدت به ارمغان بیاورد.
• باشد که دومین شانه، برایتان اتحاد و همدلی هماهنگ به ارمغان بیاورد.
• باشد که شانه سوم، فرزندان و نوادگان زیادی برایتان به ارمغان بیاورد.
• باشد که شانه چهارم، برایتان رفاه و عمر طولانی به ارمغان بیاورد.

پس از شانه کردن موهای عروس و داماد برای چهارمین بار، زن خوش‌یمن نخ قرمزرنگ را با برگ‌های سرو به موهایشان گره می‌زند و مراسم شانه کردن به‌طور رسمی به‌پایان می‌رسد.

رنگ‌های خوش‌شانسی‌آور و نمادهای خوش‌یمن در عروسی چینی

رنگ قرمز و طلایی در دکوراسیون مراسم عروسی چینی نقش برجسته‌ای دارند. رنگ قرمز نماد عشق، موفقیت، خوشبختی، رفاه، شانس، باروری، افتخار و وفاداری و رنگ طلایی نماد ثروت است.

نماد خوشبختی دوگانه از دو کاراکتر چینی یکسان به معنی خوشی و لذت تشکیل می‌شود و در تمامی عروسی‌های چینی دیده می‌شود. این نماد می‌تواند به‌عنوان دکور سنتی به نمایش گذاشته شود. در این دکور، از گل رز قرمز تازه به‌عنوان آویز در مراسم چای یا برای نورپردازی نئونی در مهمانی بعد از مراسم عروسی استفاده می‌شود.

سایر نمادهای خوش‌یمن عبارت‌اند از اژدها، ققنوس و اردک‌های نژاد ماندرین که نشان‌دهنده شادی و وفاداری هستند. یکی از هدایایی که در عروسی چینی به عروس اهدا می‌شود، گردنبند خوک طلای 24 عیار است که نماد باروری است و عروس باید بلافاصله آن را به گردن خود بیاویزد.

مراسم رفتن به خانه عروس و برداشتن او در عروسی به سبک چینی

با وجود مدرن شدن مراسم‌های عروسی چینی، مراسم رفتن به خانه عروس برای برداشتن او هنوز یکی از رسومات پایدار در فرهنگ عروسی چینی است. در این مراسم، آتش‌بازی، طبل و گونگ‌کوبی و حتی اجرای رقص توسط گروهی که لباس‌هایی به شکل شیر پوشیده‌اند، انجام می‌شود. معمولاً یک کودک به همراه داماد در جلوی موکب راه می‌رود. حضور کودک نمادی از باروری است.

آزمایش کردن داماد در عروسی چینی

در جشن‌های روز عروسی چینی، برجسته‌ترین نکته “بازی‌های در” یا “Chuangmen” است. این بازی‌ها که توسط ساقدوش‌های عروس طراحی می‌شوند، به‌عنوان آزمونی برای سنجش عزم و اراده داماد در ازدواج با عروس و جلب رضایت خانواده او انجام می‌شوند.

مراحل بازی‌های “Chuangmen” متفاوت است و شامل تست‌هایی برای شناخت داماد از عروس می‌باشد. داماد باید با پاسخ دادن به سوالاتی درباره عروس نشان دهد که او را خوب می‌شناسد. سایر مراحل شامل خوردن غذاهای بسیار تند، شور، تلخ یا شیرین است تا داماد آمادگی و توانایی ورود به هر مرحله از زندگی مشترک را اثبات کند. یکی از این بازی‌ها شامل سنجش آستانه تحمل درد داماد است.

در بازی دیگری، داماد باید یک پاکت قرمز حاوی وجه نقد را به ساقدوش‌های عروس تحویل دهد تا آنها عروس را به او تسلیم کنند. چالش نهایی شامل پیدا کردن لنگه‌کفش گم‌شده عروس و پوشیدن آن به‌پای اوست. سپس داماد باید عروس را به اتاق نشیمن برای اجرای مراسم چای چینی ببرد. در پایان، تنها در صورت پیروزی در همه مراحل این چالش‌ها، داماد مجوز ورود به اتاق عروس را دریافت خواهد کرد.

مراسم چای چینی و قدردانی از والدین

مراسم چای چینی یا “Ging Cha” یکی از رسوم ضروری در عروسی‌های چینی است. در این مراسم، عروس و داماد به والدین خود به خاطر عشق، حمایت و زحماتشان تشکر و قدردانی می‌کنند و احترام می‌گذارند. این مراسم می‌تواند در یک مکان مشخص یا به‌طور جداگانه در خانه عروس و داماد برگزار شود. برای این مراسم از یک فنجان چای قرمز با نماد خوشبختی دوگانه استفاده می‌شود. چای سیاه با میوه لونگان خشک، دانه‌های نیلوفر آبی و خرمای قرمز شیرین می‌شود.

یکی از ساقدوش‌های عروس یا یک زن خوش‌یمن، فنجان چای را به عروس و داماد که زانو زده یا در حالت تعظیم هستند، و به والدینشان می‌دهد. ابتدا چای برای خانواده داماد سرو می‌شود و از آنها با عبارت “لطفاً چای را بنوشید” پذیرایی می‌شود. پس از نوشیدن جرعه‌ای از چای، یک پاکت قرمز حاوی وجه نقد یا جواهرات طلا به عروس و داماد هدیه داده می‌شود تا خوشامدگویی و ورود عروس و داماد به خانواده جدید را جشن بگیرند. سپس عروس و داماد برای پدربزرگ و مادربزرگ پدری، عمو و عمه‌ها و سپس خواهر و برادرهای متأهل و بزرگشان چای سرو می‌کنند و این مراحل را برای اقوام مادری نیز تکرار می‌کنند.

مراسم خواندن سوگند ازدواج در یک دفتر دولتی یا مراسم خصوصی انجام می‌شود. در این مراسم، عروس و داماد مقابل محراب خانوادگی قرارگرفته و به نیاکانشان ادای احترام می‌کنند و در پایان مراسم سوگند به یکدیگر تعظیم می‌کنند. برخی زوجین چینی ترجیح می‌دهند که مراسم عروسی به سبک غربی با پوشیدن لباس سفید عروسی و عبور از راهرو به جایگاه عروس و داماد برگزار شود.

ضیافت یا مهمانی اصلی عروسی چینی

عروسی چینی، مراسمی باشکوه و پیچیده است که شامل هشت مرحله مختلف است و به‌طور سنتی توسط خانواده‌های عروس و داماد برگزار می‌شود. این مراسم شامل منوی شام خاصی است که با غذاهای نمادین و خوش‌یمن تهیه می‌شود. غذاهایی مانند ماهی که نماد فراوانی است، خوک شیرخوار به عنوان نماد پاکی عروس، و بشقابی از مرغ یا اردک که نمایانگر صلح و وحدت هستند، در این مراسم سرو می‌شود. همچنین، دسر دانه نیلوفر آبی که به بارداری اشاره دارد، از دیگر آیتم‌های مهم است.

در اواسط مراسم، عروس لباس عروس قرمز بلند خود را می‌پوشد و عکس‌های کودکی عروس و داماد به‌صورت “Slideshow” نمایش داده می‌شود. در پایان شب، نوشیدنی “Yam Seng” برای جشن و تبریک به داماد به خاطر پیوند با عروس سرو می‌شود.

سه روز پس از مراسم، عروس و داماد به خانه والدین عروس می‌روند. خانواده عروس با برگزاری یک مهمانی کوچک از آنها استقبال می‌کنند و داماد نیز باید به‌عنوان هدیه، یک خوک کباب شده به مهمانی بیاورد.

رسم عجیب ازدواج در چین

یکی از رسوم جالب و قدیمی در ازدواج‌های چینی، که مشابه آن در گذشته در ایران نیز وجود داشت، عدم ملاقات عروس و داماد تا روز عروسی است. طبق سنت‌های قدیمی چینی، توافق اولیه ازدواج بین خانواده‌های عروس و داماد انجام می‌شود و خود دختر و پسر از این موضوع بی‌اطلاع هستند. سپس عروس به‌دقت آماده و آراسته می‌شود و در اتاقی با درهای قفل‌شده نگهداری می‌شود.

بر اساس این سنت، هیچ‌کس حق ندارد قبل از داماد، عروس را ملاقات کند. در روز عروسی، داماد کلید اتاق را دریافت کرده و در را باز می‌کند تا عروس را ببیند. اگر داماد از ظاهر عروس راضی باشد، مراسم ازدواج ادامه می‌یابد؛ در غیر این صورت، او می‌تواند مراسم را ترک کرده و ازدواج لغو شود. به عبارت دیگر، در صورتی که داماد به عروس و ظاهر او رضایت نداشته باشد، می‌تواند دختر را به خانواده‌اش بازگرداند.

امروزه، این رسم در بیشتر مناطق چین تقریباً منسوخ شده است، اما هنوز هم در برخی نواحی به‌عنوان یک سنت تاریخی در نظر گرفته می‌شود.